Bạn đã bao giờ có cảm giác hụt hẫng, mất mát, thậm chí là lo lắng, căng thẳng đột ngột ngay sau khi một kỳ nghỉ lễ dài vừa kết thúc?
So sánh với tổng số ngày còn lại trong năm, ta thấy rằng số ngày ta được nghỉ ngơi cũng không nhiều đến thế. Cùng với đó, nhu cầu nghỉ ngơi của mỗi người lại không giống nhau. Do đó, không phải ai cũng đã có một kỳ nghỉ hoàn hảo như những gì đã mong đợi. Có những người lại mong ngóng để nhanh chóng đi học, đi làm trở lại. Và có những người lại trải qua một cú sốc khi trở lại cuộc sống thường ngày, sau khi có khoảng thời gian tuyệt vời nhất trong năm.
Đây hẳn là một cú sốc đau đớn và đáng kể, khi nó đã được ghi nhận và gọi với cái tên “Nỗi buồn hậu kỳ nghỉ” – Post-holiday blues.
“Nỗi buồn hậu kỳ nghỉ” – Post holiday blues là gì?
Post-holiday Blues – “Nỗi buồn hậu kỳ nghỉ” – không chỉ được quan sát ở các kỳ nghỉ lớn như Giáng Sinh hay Tết Nguyên đán. Ta có thể bắt gặp hiện tượng này ở nhiều bối cảnh khác như khi hoàn thành xong một dự án dài hơi ở công ty, hay hoàn thành kì thi lớn sau một thời gian dài ôn luyện. Bạn có thể cảm thấy kỳ quặc và bối rối, hoặc chán nản một cách đáng ngạc nhiên mặc dù trước đó bạn có thể nghĩ rằng mình sẽ rất vui vì công việc đã kết thúc.
Các nhà nghiên cứu đã đưa ra những lời giải thích cho hiện tượng này dựa trên cách các cảm giác kích hoạt các sự kiện tương tự đi kèm trong mạng lưới não bộ. Họ cho rằng những cảm giác không dễ chịu của Post-holiday Blues là một sự điều chỉnh của não bộ khi tiếp xúc với một môi trường ít kích thích hơn.
Cùng với đó, thách thức lớn nhất đối với tâm trạng buồn bã sau kỳ nghỉ lễ là cảm giác cô đơn hoặc bị bỏ rơi. Dựa trên quan điểm này, Giáo sư Margaret Wehrenberg đã đưa ra một số lời khuyên cho những ai đang phải trải qua Post-holiday Blues như sau:
Làm thế nào để đối diện với Post-holiday Blues?
Nói chuyện với ai đó trực tiếp, không phải bằng tin nhắn
Hãy nghĩ về một người mà bạn muốn ở bên cạnh, và tìm cách liên lạc và gặp họ. Bạn có thể giãi bày về tâm trạng không dễ chịu lắm của mình, và đừng quên dành sự quan tâm tới họ, hỏi họ về những trải nghiệm tuyệt vời trong kỳ nghỉ hoặc những khoảnh khắc vui vẻ mà họ vừa có. Nếu bạn cảm thấy khó khăn trong việc gặp gỡ và tìm kiếm một người để trò chuyện, bạn có thể nhắn tin, viết thư, voice mail cho những người bạn quan tâm và yêu mến, hay để lại một vài lời hẹn gặp họ trong thời gian không xa.
Đi ra khỏi nhà và vận động
Hãy tìm cách thay đổi bầu không khí ảm đạm, bí bách trong các không gian kín, thiếu hoạt động chân tay như văn phòng, phòng ngủ. Ngay cả trong một ngày xám xịt, việc để bản thân có thời gian ở bên ngoài sẽ giúp bạn tăng cường năng lượng. Bạn có thể bắt đầu từ việc đứng dậy và lấy một cốc nước, trò chuyện với đồng nghiệp, người quen, di chuyển bằng thang bộ, giúp mọi người bưng bê, sửa chữa đồ dùng, đi mua một món đồ gì đó,…
Đọc lại thiệp, tin nhắn chúc mừng
Tưởng như đã lỗi thời, thế nhưng ngày càng nhiều người lựa chọn thư tay, postcard, hay thiệp chúc mừng với những lời nhắn gửi viết tay để gửi gắm tình cảm tới người thân, gia đình.
Bạn có thể mở lại những tấm thiệp hoặc tin nhắn chúc mừng từ bạn bè, người thân và dành sự chú ý tới những ký ức đẹp, thay vì chìm đắm vào những suy nghĩ mông lung, không thoải mái. Đây cũng là dịp để bạn kết nối lại với những người bạn cũ đã lâu không gặp, khi cuộc sống bận rộn và những đổi thay đã khiến mọi người tạm quên nhau một chút.
Nghĩ về tương lai
Việc dành thời gian suy nghĩ về các dự định và kế hoạch trong năm cũng là một cách tốt để thoát khỏi Post-holiday Blues. Bạn sẽ nhận ra mình còn rất nhiều việc phải làm, và việc trì hoãn sẽ không giúp bạn giải quyết được gì cả.
Nấu một bữa ăn ngon
Hãy thử nấu món gì đó không gợi cho bạn nhớ đến món ăn ngày lễ, để thay đổi bầu không khí và dần dịch chuyển về nếp sống thường ngày. Đó có thể là món ăn thường ngày bạn hay ăn ở trường, ở cơ quan chẳng hạn. Hãy cố gắng nấu một món ăn với những nguyên liệu khác biệt, thay vì cố tận dụng những thức ăn thừa từ mâm cỗ.
Không lặp lại các hành động bạn thường làm trong kì nghỉ
Bước ra khỏi các hoạt động thông thường và thiết lập lại các thói quen vốn có là cách hiệu quả để não bộ của bạn hạn chế liên kết hành vi hiện tại và các cảm xúc nồng nhiệt trong kì nghỉ lễ.
Tổng kết
Cuối cùng thì, chìa khóa duy nhất để đối phó với “Nỗi buồn hậu kỳ nghỉ” – Post-holiday Blues – đó là biết rằng bạn sẽ mắc phải nó, và chấp nhận. Bạn đã có một khoảng thời gian khác biệt, và cơ thể bạn cũng cần thời gian để thích nghi, bắt nhịp lại với sự đổi thay dù đột ngột hay từ từ.
“Phòng ngừa là hiểu được nhịp điệu theo mùa của chúng ta, dựa vào chúng, sau đó tìm cách làm việc với chúng, thay vì cố chống lại các cảm xúc đang nảy sinh.”
Longtain S. (2021). Personal interview
Tham khảo
- Beauchamp G, et al. (2014). Variation in suicide occurrence by day and during major American holidays. pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24462023/
- Langham O. (2021). Personal interview.
- Longtain S. (2021). Personal interview.
- Nishi M, et al. (2000). Relationship between suicide and holidays. pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/11059514/
- Wade, D., & Lawrenz, L. (2021, December 8). Hate the Holidays? Here Are 8 Ways to Cope and Find Joy. Psych Central. Retrieved January 18, 2023, from https://psychcentral.com/health/hate-the-holidays-ways-to-cope-and-find-joy
- Wehrenberg, M. (2020, January 4). 7 Tips to Beat the Post-Holiday Blues. Psychology Today. Retrieved January 18, 2023, from https://www.psychologytoday.com/us/blog/depression-management-techniques/202001/7-tips-beat-the-post-holiday-blues
Về House of Hypnosis
House of Hypnosis Vietnam là dự án chia sẻ kiến thức khoa học về Thôi miên Trị liệu (Hypnotherapy) và Sức khoẻ Tâm thần cho người Việt.
